ŞİMDİ PEKMEZ ZAMANI

Sonbaharın gelmesiyle bağ bozumundan sonra toplanan üzümlerden pekmez yapılıyor.

Karahasanlar Köyü`nde yapılan pekmezin öyküsünü paylaşmak istiyoruz sizinle. Raşit ERCAN, Muammer ULUĞ ve Mustafa ULUĞ eşleriyle birlikte Karahasanlar Köyü`ndeki akrabaları Yaşar ÜNSAL`a pekmez yapmak için gidiyor. İmece usulüyle yapılan çalışma sonucu ürettikleri pekmezden sözetmek istiyoruz. Pekmezdeki karbonhidratlar sindirimi gerektirmeyen glikoz ve früktozdur. Pekmez yendikten hemen sonra bu şekerler kana geçerek enerji verirler. 100 gram pekmez ortalama 293 kalorilik enerji sağlar. Pekmez madensel maddelerden zengindir. 100 gram pekmezde ortalama 400 mg civarında kalsiyum, 10 mg civarında demir bulunur. Pekmez potasyumdan da zengindir. Pekmezin beslenme yönünden önemi kolay enerji sağlaması yanında, kemik gelişimi ve sağlığı için gerekli kalsiyumla, kan yapıcı demirden de zengin olmasıdır. Besinlerden vücutta enerji oluşabilmesi için kanın alyuvarları yeterli düzeyde olması gerekir. Alyuvarların yapımı için de demir gereklidir. Demir yetersiz olunca kansızlık olur. Pekmez hem kolay enerji kaynağı ve hem de bu kaynaktan vücutta enerji oluşması için kan yapıcı maddeyi içermesi bakımından önemlidir . Pekmezin oldukça yoğun emek harcanarak soframıza gelene kadar hangi aşamalardan geçtiğine bir göz atalım. Bağ bozumundan sonra üzümler toplanıp traktör römorkuna serilen temiz naylonun üstüne çuvallar içinde konuyor ve çizme giymiş bir kişi tarafından çiğneniyor. Üzümün şıra denilen suyu özel olarak yapılmış ocakların üzerine yerleştirilmiş tavalarda kaynatılıyor. Ayrı bir kazana "ak toprak" denilen  mayalama toprağına sıcak kaynar şıra aktarılıyor ve 1 gece boyunca mayalanması sağlanıyor. Ertesi gün toprak ile mayalanmış üzüm suyu süzgeçten geçirilip yeniden tavalara konulup yaklaşık 6 saat kaynatılıyor. Üzüm suyu şıralıktan kaynadıkça pekmeze dönüşürken delikli susak kabağıyla  taşmaması için sürekli savrulur. Daha sonra tavalardan alınan pekmez tülbent ile süzülerek şişelenir ve soğuyunca sofralarımıza gelir. Yöresel olarak pekmezin pek çok tatlısı yapılır. Kuru yufka pekmezle pişirilerek "datlı börek" olur. Göceye katılan pekmezle yapılan tatlının da tadına doyum olmaz.  2 yemek kaşığı pekmez, 1.5 yemek kaşığı tahinle karıştırılıp yendiğinde 220 kalori civarında enerji, 4.5 gram civarında protein, 127 mg civarında kalsiyum, 3 mg civarında demir sağlar. Tahin pekmez karışımının 2 büyük dilim ekmek ve 1 bardak sütle kahvaltı da yendiğini düşünürsek, ergenlik çağındaki bir erkek gencin, günlük enerji ihtiyacının dörtte birini, kalsiyum ihtiyacının yarısından çoğunu karşılar. Yüksek enerjili bu tür yiyeceklere özellikle, büyüme çağındaki çocuk ve gençlerin, beden çalışması çok olanların, zayıf, halsiz ve iştahsız kimselerin beslenmelerinde yer verilmelidir. Bunun yanında ishal gibi durumlarda yararlıdır. Tuzlu bir şeyle pekmez şerbeti vücuttaki su kaybının düzelmesinde yardımcı olur. Çok şiddetli ishal durumunda 4 su bardağı kaynamış suya 1 tatlı kaşığı tuz, 3 ? 4 yemek kaşığı pekmez konarak şerbet yapıp devamlı içirilirse, çocukların kuruyarak ölmeleri önlenir. Son olarak pekmez, şişman, beden hareketi az olanlar ve şeker hastaları için sakınılması gerekli bir besindir.