SONTUR DEDE -belkese köyü
İlkokul 5. sınıftayım sene 1969 yılları,
Belkese köyü,
O zamanlar 1800lerin sonu ile 1920 ler arası
Uzunca süren kanlı savaşlar sonunda
Koyümüzden cepheye gidİp ,
Onlarca kişiden evine dönen
Sadece bir kaç kişi vardı
İlk okul öğretmenimiz tarih dersinde
Savaşlar konusunda ödevler verirdi
Bız de canlı tarih onlara koşar sorardık
En çokta bilgi aldığımız
lakabı sontur olan Rıza dedeydi
Rıza Bayrakçı
Rıza dedenin gençliği adeta savaşlarda geçmişti
Çanakkaleden sakarya savaşına
En çokta ;
Libya trablusgarp cephesi onu etkilemişti
Onun için çok gavur askeri öldürmüş derlerdi.
Verilen her ödevde ona koşardık
Sakarya ,Çanakkale .Büyük Taarruzu
canla başla bizim arkadaşlara anlatır,
Onu heyecanla dinlerdik.
Rıza dede oğullarından ayrı,
Onlara yakın iki katlı tek odalı
Kerpiç bir evde yalnız kalırdı,
Yaşıda o zamanlar yetmiş seksen arasıydı
O odaya ilk girdiğimizde gördüğümüz
Ağaçtan bir ranza,
Üzerinde eski bir yatak
Onun üzerine otururdu
Duvarda asılı büyük bir kılıç ve
Yanında İSTİKLAL madalyası
Kapı arkasında da mavzer silahı asılıydı..
Rıza dedeye
Sakarya savaşnı
Yada Çanakkale savaşını sormaya gittiğimizde
ilk önce bize şunu sorardı;
Çocuklar;
Trablusgarp savaşını kitap yazıyormu diye
O savaşta var Tarih kitabımızda derdik
Peki resim de varmı derdi
Ataturk ün at üstünde bir resmi vardı
Oğlum o savaşı bi oku bakalım derdi
Birimize okutur dinlerdi
Okuması yoktu herhalde
Sonra kitabı eline alır resme bakardı
Çocuklar benim esas savaşım buradaydı
Komutanımız binbaşı Mustafa Kemal Paşaydı
Nasılda düşmana aslanlar gibi saldırmış
,Aslanlar gibi de döğüşmüştük
Merminin bittiği yerde şu duvardaki kılıç varya
Bu seferde onunla çarpışırdık
Ama çocuklar bizim düşmanımız çoktu
.İngiliz ,Fransız ,İtalyan,
En kahpeside şu yerli araplar yokmu
Geri çekilmek zorunda kaldık.
Paşam bize geri çekil emri verdi
Çok askerimiz kırıldı .
kayboldu çöllerde
Çok azımız vatana döndü
Ah çekip
Bir iç geçirdikten sonra
Bizim sorumuzu cevaplardı..
Anlaşılan
Trablusgarp(Libya) aslanı Rıza dede
halen hırsını alamamış
nefretini atamamış…
SAVAŞ SONRASI
(FOTO TEMSİLİ RIZADEDE DEĞİL)
Rıza dedenin bize söyledikleri yanında
Bize söylemedikleride varmış
Onuda arkadaşlarından duyduk
Gençliğinin büyük bir kısmını cephede geçiren
Sontur dede;
Savaşlı yıllar bittikten sonra
Küçükbaş koyun keçi yetiştirmeye karar vermiş
Köyün uzağına bir saya yapmış
Çobanlığınıda kendi yapıyormuş
Birgün;
Sayasında öğle hayvanlarını yatırmış
Çoban odasında otururken
Sayaya üç atlı kaçakcı yada o zamanın diliyle eşkiya gelir
Biz Taraklıya gidecez ama yolu kaybettik derler
Rıza dede o zamanlar daha genç
Askerliği bitmiş
Savaş da bitmiş
Gayet rahat
Onlara yolu tarif eder
Bizim karnımız aç derler
Tamam der
Sayada ne varsa peynir yoğurt ekmek getirir önlerine
Biraz sonrada bize para da lazım derler
Rıza dede benim param yokki der
Yalan söyleme üstünü arayacaz senin derler
Rıza dedeyi kollarından tutarlar
Üstünü aramaya başlarlar
Rıza dedenin üzerinden gümüş tütün tabakası
,çakmak ,çakı bişeyler bulurlar ve alırlar
Tam atlarına binip gidecekleri sıra
Birisi RIZA DEDENİN PARMAĞINDAKİ GÜMÜŞ YÜZÜĞÜ GÖRÜR
Tekrar geri dönerler ve onuda çıkar derler
Rıza dede canımı alın ama
Yüzüğümü asla almayın der
Ama dinlemezler
Zorla birisi parmağından çıkarır ,yüzüğü
Koyar cebine,
Atlarına biner giderler
Rıza dede bunu kabullenemez
Daha önce yol tarifini verdiği için nereye gideceklerini hesaplar ve hızlıca
yaya köye gelir
Mavzerini kapnın arkasından alır
Kestirme yollardan onlardan önce
Geçecekleri yolun kenarına pusu kurar
Bekler onları.
Mavzeri elinde
.Bakar
Adamlar atları üstünde konuşa konuşa geliyor
Bekler tam yaklaştıklarında bağırır
KOLLARI KALDIRIN YOKSA VURURUM
ADAMLAR ONUN DEDİĞİNİ YAPARLAR
DERKİ;
BENİM YÜZÜĞÜ ALAN
ATTAN İNSİN ÜÇ ADIM BANA YAKLAŞSIN
O ADAM KORKARAK ATTAN İNER YAKLAŞIR
RIZA DEDE
TEK KURŞUNLA ALNINDAN VURUR
ONU GÖREN DİĞERLERİ GÜMÜŞ TÜTÜN TABAKASINI VE
ALDIKLARINI YAVAŞCA YERE KOYVERİRLER
Diğerlerine siz gidebilirsiniz der
Cesedi bir tarlaya gömer ve köyüne döner
Birkaç ay sonra bir çiftci tarlasını sürerken cesetin kemikleri ortaya çıkar
Tabi köyde savaşa gidipte geri dönemeyen onca insanın yakınları toplaşır
Cesetİn sahibini araştırmaya başlarlar
Köyün kadınları toplaşır
Cesedi köyden sanıp
başlar ağlamaya
Ağıt yakmaya
Bunu duyan Rıza dede gelir
Bu ceset bu köyden değil der
Ben iyi biliyorum der
ve toplanan kadınları dağıtır
Trablusgarp (LİBYA)aslanı Rıza dedenin
Allah günahlarını affetsin.
M.SARAÇ
.
