Kadim ve şirin Yenipazar’ımıza gelip ilçemizin merkezinde bir soluklandığınızda, yönünüzü Belediye Binamıza çevirdiğinizde ilk önce onu görürsünüz: Kiril alfabesiyle Rumca yazılmış bir dikilitaş!
Kimler, ne zaman yazıp oraya yerleştirmişlerdir, bunun yanıtını ben bilemiyorum. Yenipazar’ımızın bir önceki adının Kırka (Kırklar Cemi, Kırklareli, Kırgızistan gibi örneklerde görüldüğü gibi “kırk” sözcüğüne çok sık rastlarız) ve bugünkü ilimiz Bilecik’in Bizans’taki adının da Belekoma olduğunu ise tarihsel belgeler önümüze koymaktadır.
Onlarca belki de yüzlerce kavme ve kültüre evsahipliği yapmış Anadolu’nun (Yunanca “güneşin doğduğu yer”) bugün açık bir müze olduğunu ise hepimiz bilmekteyiz.
Katırhan, Vezirhan gibi ilçelerimizin adlarını bir zamanlar Avrupa hristiyanlarının hac yolu üzerinde konaklama yerleri olmaları dolayısıyla aldıklarını da biliyoruz.
Evet, uzunca bir süredir, Yenipazar merkezimizdeki bu dikilitaş üzerindeki yazılı metnin ne anlattığını araştırmaktaydım.
Nihayet sevgili oğlum Eren Can Yıldırım’ın sayesinde bu anıtın ne söylediğini çözüverdik.
Önce Almancası:
"Ich, Kébes, Sohn des Pithokleius, aus Trypaia, habe die Wahrheit neben dem ehrwürdigsten Gymnasium ergriffen. Ich habe die Anweisungen über die Rückkehr der Körper aus dem Ganzen empfangen und lehre, nicht zu fesseln, sondern das Schönste, Heiligste und Tugendhafteste zu nähren. Der Mächtige ergriff die heiligen Dinge des Lebens. Er brachte sie zu den Reinigungen und Bädern aus Troizen."
Sonra Yunancası:
“Eγώ, Κέβης ὁ Πιθοκλεῖου, Τρυπαίης, ἐπιλαβόμενος αὐτολῆςπαρὰ τὸ σεμνότατον γυμνάσιον. Δεξάμενος τοὺς ἐντειλόμενους τὴνἐπαναγωγὴν τῶν σωμάτων ἀπὸτοῦ παντὸς παραδειγματίζων μὴδέσμευ, ἀλλὰ κυῶν πᾶνκάλλιστον, ἱερὸν καὶ ἀρετῆς. Δεῖνος ἐπελάβετο τῶν ἱερῶν τοῦβίου. ἐπὶ τὰ καθάρματα καὶκολυμβητήρια ἔφερε ἐκ Τροιζήνος.”
Ve Türkçesi:
“Ben, Pithokleius’un oğlu, Trypaia’lı Kebes, en saygı değer gimnazyumun (spor salonu) yanında hakikate erdim. Bütün bedenlerin geri dönüş talimatlarını aldım; köle olmayı değil, en güzelin, en kutsal ve en erdemli olanın yüceltilmesini öğretiyorum. Her şeye hakim yüce güç, yaşamın en kutsal şeylerini elinde bulunduruyor ve onları Troizen’in kutsal sularıyla temizleyip arındırıyor.”
Platon’un anlattığına göre M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllar arasında yaşayan filozof Kebes, filozof ve matematikçi Pitagoras’ın derslerine katılmıştır. Daha sonra da Atina’ya giderek Sokrates’in öğrencisi olmuştur.
Yukarıdaki tarihsel değeri paha biçilmez dikilitaş, Yenipazar’ımıza muhteşem kanyon ile birlikte yerli ve yabancı turist çekebilecek emsalsiz bir zenginliktir. Başarılı bir tanıtım ilçemizin gelişimine büyük katkı sağlayacaktır.
Fikret Yıldırım
Yenipazar’da Çok Eski Bir Anıt
